Tavuklarda Yalancı Veba Hastalığı ve Tedavisi

Dünyada Newcastle diseases olarak bilinen hastalık ülkemizde yalancı veba hastalığı ismi ile anılmaktadır. Kanatlı hayvanlar için oldukça önemli olan bu hastalık solunum sistemi başta olmak üzere sindirim ve sinir sistemini etkileyen viral bir sorundur. Tavuklarda oldukça şiddetli, bulaşıcı ve ölümcül enfeksiyonlara neden olur. Hastalık özellikle aşısız tavuklarda çok şiddetli seyreder ve ciddi ölüm oranlarına neden olabilir.

Newcastle diseases veya yalancı veba hastalığı ilk olarak 1926 yılında Endonezya’da rapor edilmiştir. 1927 yılında da İngiltere’nin Newcastle şehrinde görülmüştür ve ismini de buradan almıştır. İlk ortaya çıktığı andan itibaren tavuklar başta olmak üzere hindi, bıldırcın gibi diğer kümes hayvanlarında ciddi enfeksiyonlara neden olmuştur. Su kuşları bu hastalığa karşı genel anlamda daha az duyarlıdır.

Hastalığa Paramyxoviridae ailesinde yer alan bir RNS virüsü neden olmaktadır. Hastalık genellikle solunum yolu problemleri ile ortaya çıkar. Sonrasında sindirim sistemi ve sinir sistemi ile ilgili belirtilerde görülebilir. Yüksek morbidite ve mortalite oranı ile seyreder.

Yalancı Veba Hastalığı Belirtileri

Etkilenen tavuklarda belirtiler yaş, bağışıklık durumu ve genetik gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Hastalık akut bir hastalıktır ve hızlı bir şekilde ilerleme eğilimindedir. Genellikle solunum yolu problemleri ile kendisini gösterir ve kısa sürede diğer belirtilerde ortaya çıkmaya başlar.

• Hapşırma, tıksırma, öksürük
• Burun akıntısı
• Solunumda güçlük
• Halsizlik ve iştahsızlık
• Yeşilimsi renkte ve sulu ishal
• Göz, burun ve gaga bölgelerinde akıntı ve şişlik
• Kaslarda titremeler ve felç
• Kanatlarda sarkma
• Yumurtacı tavuklarda yumurta veriminde düşüş
• Sürüde ani ölümlerin görülmesi

Hastalık enfekte olan tavukların ağız, burun bölgelerinden gelen salgılar ve dışkı ile yayılır. Bulaşıcılığı oldukça yüksektir ve kısa sürede çevredeki diğer kanatlılara bulaşır. Aynı zamanda alet, ekipman ve kıyafetler ile başka bölgelere taşınabilir. Dış ortama oldukça dayanıklı olan virüs rüzgar gibi doğal koşullar ile de kilometrelerce uzaklara taşınabilir ve yayılabilir.

Yalancı Veba Hastalığı Tedavisi ve Önlenmesi

Viral bir hastalık olan yalancı veba hastalığının spesifik bir tedavisi bulunmamaktadır. İkincil bakteriyel enfeksiyonların önüne geçmek amacı ile antibiyotikler bazen tercih edilebilmektedir. Bunun dışında etkilenen sürüyü desteklemek amacı ile vitamin uygulaması da yapılabilmektedir. Fakat bunların hiçbirisi hastalığı yok edecek tedaviler değildir, sadece canlıya destek olmaktadır. Bu nedenle bu ve benzeri hastalıklarda tedaviden daha önemlisi sürüyü ve tavukları bu hastalığa karşı korumaktır.

Yalancı veba hastalığından korunmak için en önemli iki kriter aşı ve biyogüvenliktir. Tüm dünyada Newcastle hastalığına karşı aşı uygulamaları yapılmaktadır. Aşı uygulamaları genellikle civciv yumurtadan çıktığı ilk anda yapılır ve sonrasında çeşitli yaşlarda tekrar edilir. Bu nedenle özellikle hobi amacı ile bu işi yapanların aşılı civciv alması çok önemlidir.

Diğer önemli bir husus ise biyogüvenliktir. Biyogüvenlikte dikkat edilmesi gereken çok fazla husus vardır. Bunlardan önemli olan bazılarını sıralayacağız.

• Kümesinize yeni aldığınız veya sürüye yeni katacağınız tavuklara 4 haftalık karantina süresi uygulayın.
• Kümes veya tavukların bulunduğu alanların temiz ve hijyenik olmasına dikkat edin ve düzenli aralıklar ile dezenfeksiyonunu sağlayın.
• Yabancı kişilerin ve özellikle kanatlı ile uğraşan kişilerin tedbir almadan kümesinize veya kanatlılarınıza yaklaşmasına izin vermeyin.
• Yabani kuşları mümkün olduğunca işletme veya kümesinizden uzak tutun. Yabani kuşları cezbedecek su birikintisi gibi alanların oluşmasına izin vermeyin.
• Hasta olan tavukları farklı bir yere alarak karantina uygulayın.