Tavuklarda Yem ve Önemi

Doğru ve dengeli bir şekilde besleme tüm canlılarda olduğu için tavuklarda da oldukça önemlidir. Tavukların büyümesi, verimi ve sağlığı açısından her dönemde çok büyük öneme sahiptir. Kanatlıların ve dolayısıyla tavukların günlük enerji ihtiyaçlarının karşılanması, verimlerinin iyi bir şekilde devam etmesi ve sağlıklarını korumak amacıyla günlük enerji, protein, vitamin ve mineral ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılamak gerekir. Özellikle ticari işletmelerde ve verim bekleyen kişilerde tavukların potansiyel üretimine ulaşabilmeleri içinde beslenmenin ve yem rasyonunun önemi tartışılmazdır.

Düşük kalitede, doğru formda olmayan ve yeterli besin maddelerini içermeyen yemler tavuklarda strese, verim düşüklüğüne ve sağlık sorunlarına neden olabilir. Tavuklarda besin ihtiyaçları çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Besin gereksinimini etkileyen başlıca faktörler ise şunlardır.

• Genetik besin gereksinimini etkileyen en önemli faktörlerden birisidir. Tavukların ırkına ve verim özelliklerine göre gereksinimleri de farklı olacaktır. Et verimi ön planda olan bir tavuk ile bir süs tavuğunun ihtiyaçları aynı değildir.
• Yaş ve cinsiyet önemli bir kriterdir. Tavukların yaşına göre besin ihtiyaçları da farklı olacaktır. Civciv döneminde büyümeye ihtiyaç olduğundan protein daha ön plana çıkarken, verim döneminde protein ile beraber enerji de önemlidir.
• Bakım koşulları da önemlidir. Özellikle ortam sıcaklığı besin ihtiyacını direk olarak etkileyen bir durumdur.
• Genel sağlık durumu da besin ihtiyacını etkilemektedir.

Bir tavuğun yemi yani beslenme programı optimal büyüme ve üretim için gerekli olan karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineralleri doğru şekilde içermelidir.

Tavuklarda Yem Bileşenleri

Tavuklar üretim özelliklerine göre farklı şekillerde beslenebilir. Hobi amacı ile beslenen tavuklar serbest besleme tarzında bakılırken, ticari işletmelerde tavuğun ihtiyacına göre özel yem rasyonları hazırlanmaktadır. Kaliteli bir tavuk yemi birçok farklı ve tavuğun tüm ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde bileşenler içerir.

• Tahıllar tavuklar için önemlidir. Buğday, arpa, sorgum gibi tahıl ürünleri yemlerin ana bileşenleri arasındadır.
• Mısır kanatlı yemleri için oldukça önemli bir besin maddesidir ve özellikle enerji ihtiyacının karşılanması amacıyla kullanılır.
• Protein kaynağı olarak kanatlı yemlerinde soya fasulyesi, kanola küspesi ve hayvansal kaynaklı protein kaynakları kullanılabilir.
• Bunların yanında yağ, amino asit, vitamin ve mineraller ve bunların kaynakları yemin içeriğinde olmalıdır.

Tavukların beslenmesinin en iyi ve uygun yolu dengeli bir rasyon ile beraber yemin formudur. Civciv döneminin başında toz olarak hazırlanan yemler daha ile yaşlarda pelet formunda verilmelidir. Pelet olarak verilen yemler sayesinde tavuklar ihtiyaç duydukları besinleri daha dengeli ve homojen bir şekilde alırlar.

Özellikle ticari işletmelerde diğer önemli bir konu ise yenin maliyetidir. Sonuç olarak ticari faaliyet gösteren bir işletmede hazırlanacak veya alınacak yemin maliyeti çok önemli bir gider kalemidir. Bunun kontrol altında tutulması ve düşük maliyetli ile kaliteli yemin hazırlanması önemlidir. Bu nedenle ticari iletmelerde alanında uzman kişilerden bilgi almak ve rasyonları tüm bunları göz önünde bulundurarak hazırlamak gerekir.

Genel olarak tavuk ve diğer kanatlı hayvanların bakımında yem ile beraber suyun da önemi büyüktür. Kanatlı hayvanlar her zaman temiz ve hijyenik bir suya ulaşmalıdır. Suyun içerebileceği mikroorganizmalar ciddi sağlık sorunlarına ve enfeksiyona neden olabilir. Bunun dışında duyun genel fiziksel ve kimyasal özellikleri de tavukların beslenmesi ve sağlığında önemli bir rol oynar.