Başlıklar
Tavuklarda Hırıltı ve Solunum Güçlüğü
Tavuklar ve diğer kanatlılarda en sık karşılaştığımız sorunlar çoğunlukla solunum sistemi ile alakalıdır. Solunum sistemi ile ilgili bir problem ortaya çıktığında belirtiler arasında genellikle; solunum güçlüğü, hırıltılı solunum, gaga açık bir şekilde nefes alıp verme ve burunda akıntı görülür. Bunun yanında birçok bulaşıcı viral hastalıkta hırıltılı solunum veya solunum güçlüğü gibi semptomlara neden olmaktadır. Tavuklarda solunum sistemi ile ilgili karşımıza çıkan belirtilerin şiddeti genellikle sorunun nedeni ile ilişkilidir. Basit nedenlerden kaynaklı olan sorunlarda belirtiler genellikle hafifken, viral enfeksiyonlar gibi ciddi sorunlarda belirtilerde oldukça şiddetli olabilmektedir.
Hırıltı ve Solunum Güçlüğü Nedenleri
Tavuklarda solunum yolu sıkıntıları birkaç farklı ana nedenden kaynaklı olarak karşımıza çıkar. Bakım koşulları ve hastalıklar bunun ana nedenleridir.
Tozlu Ortamlar
Tavukların barındığı ortamın aşırı tozlu olması solunum sistemi sorunlarına davetiye çıkarabilir. Genellikle belirtiler hafif bir şekilde karşımıza çıkar ama çözüm üretilmediği ve tavuklar sürekli olarak toza maruz kaldığında hırıltı, solunum güçlüğü gibi daha ciddi belirtiler görmeye başlarız.
Aşırı Sıcak
Genel olarak tavuklar dayanıklı canlılardır ama aşırı sıcak ortamda ağız açık bir şekilde nefes almaları muhtemeldir. Bilindiği gibi burun doğal bir bariyerdir ve sağlıklı tavuklar burunlarından nefes alırlar. Ağızdan nefes alındığında toz, tahriş edici faktörler ve hastalık etkenleri çok daha hızlı bir şekilde vücuda girebilir. Aşırı sıcak ağız açık bir şekilde nefes almanın ana nedenleri arasındadır.
Kalabalık Ortam ve Kötü Bakım Koşulları
Tavuklar genellikle çeşitli boyutlardaki kümeslerde barınırlar. Kümeslerin boyutuna göre uygun miktarda canlı bulundurulması gerekir. Eğer olması gerekenden fazla sayıda tavuk varsa karbondioksit, amonyak gibi zararlı gazların birikimi artacaktır. Birde yetersiz havalandırma, kötü altlık, aşırı nem gibi sorunlar eklendiğinde hırıltı, tıksırık, solunum güçlüğü gibi solunum sistemi problemlerinin görülmesi muhtemeldir.
Hastalıklar
Tavuklarda birçok bakteriyel ve viral hastalık söz konusudur. Bu hastalıklardan birçoğu solunum sitemini doğrudan veya dolaylı yoldan etkiler. Bu hastalıklar arasında öncelikli olarak CRD (Chronic Respiratory Diseases), IB (Infectious Bronchitis), ND (Newcastle Disease) ve ILT (Infectious Laryngotracheitis) hastalıklarını saymamız mümkündür. Bu hastalıklar solunum sisteminde ciddi belirtilere neden olur. Aynı zamanda diğer doku ve organlarda da ciddi tahribatlara ve ilerleyen vakalarda ölümlere neden olur.
Hırıltı ve Solunum Güçlüğü Tedavisi
Bu sorunun ortaya çıkış nedeninin belirlenmesi ile tedavi aşamasına geçilir. Öncelikli olarak sorunun ana nedenini mutlaka bulmak gerekir. Özellikle bakım ile ilgili konularda herhangi bir medikal uygulamaya gerek kalmaksızın, yapılacak olan düzeltmeler ile sorun büyük ölçüde çözülür. Eğer sorunun altında bakteriyel veya viral bir hastalık yatıyorsa antibiyotikler ve solunum açısı ilaçların kullanılması gerekmektedir.
Tavukların her dönemde uygun bakım koşullarında bakılması gerekir. Kümeslerde havalandırma, sıcaklık, nem ve altlık konularına özellikle dikkat edilmesinde fayda vardır. Yine ekipmanların temizliği ve dezenfeksiyonu, su sanitasyonu önemli konular arasındadır. Viral hastalıklardan korunmak içinse öncelikli olarak aşılamalara dikkat etmek gerekir. Civciv alırken aşılı olması gerekmektedir. Aynı zamanda bulunduğunuz bölge ve ortaya çıkabilecek risklere karşı belirli yaşlarda belirli aşıların yapılması gerekebilir.